Meerdere voormalige pleegkinderen die in het Gelderland jeugdzorgdorp De Glind hebben gewoond, melden dat ze lichamelijk of geestelijk zijn mishandeld.
Sommigen melden ook seksueel misbruik. De leiding van de jeugdzorg in het dorp wist van ten minste enkele meldingen, maar deed er zelden iets mee, meldt Omroep Gelderland op basis van eigen onderzoek.
De Gilind is een dorp bij Barneveld. Het biedt plaats aan 120 uit huis geplaatste kinderen die in gezinshuizen worden opgevangen. Het dorp wordt geroemd om zijn aanpak gericht op het geven van een zo normaal mogelijke jeugd aan pleegkinderen binnen een veilige, voornamelijk gereformeerde dorpsgemeenschap, aldus de omroep.
Maar Omroep Gelderland sprak met 40 voormalige pleegkinderen die een heel ander beeld schetsen. Negenentwintig van hen zeggen in een pleeggezin in De Glind lichamelijke of geestelijke mishandeling te hebben meegemaakt. Zes hebben ook seksueel misbruik meegemaakt. De omroep hoorde ook verschillende verhalen over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Veel pleegkinderen voelden zich onveilig en genegeerd.
De voormalige pleegkinderen die Omroep Gelderland sprak woonden meestal tussen 1984 en 2000 in De Glind. Maar de omroep weet ook van recente klachten. Klachten bij de directie leidden soms tot schorsing of overplaatsing van pleegouders, maar zelden tot een proces-verbaal. Daardoor konden vermeende daders in de jeugd- en pleegzorg blijven werken.
Omroep Gelderland meldde vijf verhalen over misbruik in pleeggezinnen en nam in elk verhaal ook contact op met de pleegouders.
In gezin nummer één vertelde het voormalig pleegkind: "Mijn pleegzus kwam te laat thuis. De pleegvader sloeg haar zo hard dat ze over de bank viel en haar hoofd tegen de tafel stootte. De jongens schopte hij letterlijk naar boven." Het pleegkind zei dat ze dit hebben gemeld bij het hoofdkantoor. Het pleeggezin verliet De Glind, maar de vader werkt nog steeds als Jeugdbeschermer.
Pleeggezin één vertelde de omroep dat zij altijd "met plezier bij De Glind hebben gewerkt" en altijd "een goede, open werkrelatie" hebben gehad. Zij verwezen de omroep naar De Glind voor meer informatie.
De Glind schorste pleeggezin nummer twee na vier meldingen van seksueel misbruik eind jaren negentig. De directie wist ook van signalen van fysiek misbruik, maar deed daar niets mee, aldus de omroep. Er werd geen aangifte gedaan bij de politie. De pleegvader werd later leraar en begeleider bij een scholengemeenschap.
Deze pleegvader vertelde dat aan Omroep Gelderland: ",,Na de aantijgingen zijn bij een intern onderzoek ook aantijgingen van fysieke mishandeling naar voren gekomen. Ik herken me daar niet in."
De Glind was op de hoogte van meerdere signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag door een derde pleegvader. Een maatschappelijk werker bevestigde tegenover de omroep dat de pleegvader "meerdere malen is aangesproken op te hardhandig ingrijpen." Hij bleef aan als pleegouder en is nu gezinstherapeut.
Deze pleegvader weigerde inhoudelijk commentaar aan de omroep.
In een vierde huis vertellen verschillende voormalige pleegkinderen over een schrikbewind. "Als je op je tenen liep, was je nog te luidruchtig. De kleintjes moesten soms urenlang met hun armen over elkaar aan tafel zitten tot ze naar bed gingen. Dan hadden ze blijkbaar iets fout gedaan."
Een voormalig medewerker van dit pleeggezin bevestigde het verhaal van de kinderen. "Een jongetje van vijf had in zijn broek gepoept. Hij moest het zelf schoonmaken in een sopje aan het eind van een lange, donkere gang. Hij was bang. Ik mocht hem niet helpen. Mijn dienst zat erop. Ik moest langs hem lopen om weg te gaan. Schrijnend. Het was haar eerste klus. "Ik was machteloos om het te veranderen. Het enige wat ik kon doen was weggaan."
De vierde pleegvader noemde de beschuldigingen "absurd."
In het vijfde gezin zei het pleegkind dat de vader hem "tot bloedens toe" sloeg. Een ander pleegkind maakte ook melding van fysieke mishandeling in dit huishouden. Zij dienden hierover een officiële klacht in, maar de klachtencommissie verklaarde deze naar verluidt ongegrond. De pleegvader werkte later als leidinggevende bij Pluryn - de zorgaanbieder in De Glind.
De vijfde pleegvader vertelde aan Omroep Gelderland: ",,Het heeft mij genoeg schade berokkend. Ik wil niet meer reageren."
Voormalige pleegkinderen vertelden Omroep Gelderland dat hun klachten vaak niet werden geloofd. Velen voelden zich tweederangsburgers - biologische kinderen konden naar de "eigen kinderschool", terwijl pleegkinderen consequent naar het speciaal onderwijs werden gestuurd, bijvoorbeeld. Sommigen spraken ook van een gemeenschap die zo hecht was - je ging naar dezelfde kerk, dezelfde school, dezelfde verjaardagsfeestjes - dat ze niemand konden vertrouwen.
Zorgaanbieder Pluryn zei tegen Omroep Gelderland niet te weten wat er in de jaren negentig is gebeurd. In de archieven van de vorige organisaties vonden ze geen aanwijzingen voor misstanden, en een interne audit in 2019 gaf geen aanleiding tot nader onderzoek. "Dit zegt natuurlijk niets over wat er in het verleden daadwerkelijk is gebeurd", aldus een woordvoerder.
Pluryn zei dat het "betreurt dat sommige voormalige cliënten zich niet gehoord voelen." Het kan geen commentaar geven op individuele gevallen, maar gaf toe dat klachten in het verleden niet altijd goed zijn afgehandeld. De zorgaanbieder wees erop dat er in de loop der jaren veel is veranderd in de gezinshuiszorg. Nu moeten pleegouders door een strenge selectie en moet er minstens één een diploma hebben. Ook belt de organisatie de zedenpolitie bij vroege signalen van seksueel ongepast gedrag.
